Kora bele vrbe: Umiruje bolove kod zglobnih oboljenja, glavobolju i napetost, protiv prehlade, gripa – prirodni aspirin
Bela vrba je biljka koja, pomalo usamljeno, raste najčešće u dolinama reka. Kroz istoriju su je smatrali drvetom mudrosti čija kora umiruje glavobolju i napetost, kao i bolove u mišićima. Takođe je korišćena i za zaceljivanje rana koje su ratnici dobijali u borbama. Jedna je od najpoznatijih biljaka za ublažavanje simptoma kod skoro svih zglobnih oboljenja, koju su često kod bolnih zglobova koristili i stari Grci. Dakle, njena efikasnost seže daleko u prošlost i opstala je do današnjeg dana.
Geografsko poreklo i izgled
Bela vrba se uglavnom može naći na tlu Evrope, kao i u centralnoj i zapadnoj Aziji. Najčešće raste u područijima bogatim vodom, uglavnom oko reka i močvara, kao i na ritovima. U pitanju je listopadno drvo koje raste od 10 do 30 m visine, sa deblom prečnika do 1 metar i nepravilnom, često nagnutom krošnjom. Kora je sivo-smeđa i prošarana napuklinama, naročito na stablima koja su dosta stara. Lišće ovog drveta je bleđe od većine drugih vrba, jer je pokriveno finim i mekanim, svilenkasto-belim ’’dlačicama’’, posebno sa donje strane lista.
Lekovitost bele vrbe
Kora bele vrbe predstavlja njen lekoviti deo. Ona sadrži jedinjenje pod nazivom salicin koje je u medicini služilo kao svojevrstan obrazac za acetilsalicilnu kiselinu, odnosno aspirin. Iz tog razloga se, uglavnom čaj od kore bele vrbe, koristi kao zamena za aspirin, naravno, sa nešto slabijim dejstvom . Ona se uglavnom guli sa drveća koje nije previše staro (između 3 i 6 godina) jer je tada najlekovitija, u perodu od marta do maja. Nakon što se kora oguli sa drveta, suši se dok ne postane krta. Neophodno je da bude sušena van domašaja sunčeve svetlosti kako se ne bi izgubli njeni važni sastojci koji doprinose lekovitosti. Nakon toga se uglavnom melje i čuva kao prah, od koga se mogu praviti različite smese koje su pogodne za lečenje raznih vrsta bolesti. Na primer, prah od bele vrbe se može korisiti kod povreda, kako bi sprečio prodor bakterija u ranu, kao analgetik, kod bolova, protiv prehlade, gripa ( i to najčešće u kombinaciji sa zovom i lipom), ili kao antireumatik. Upravo je njeno antireumatsko dejstvo jedan od razloga za korišćenje bele vrbe kod pacijenata sa zglobnim oboljenjima.
Bela vrba u lečenju artritisa
Salicin, koji čovekovo telo pretvara u salicilnu kiselinu, utiče na smanjivanje upale zglobova kod pacijenata sa artritisom. Na taj način se olakšava funkcionisanje i pokretanje zglobova, što podrazumeva i smanjenu bol i nelagodnost. Među prvima je korišćenje bele vrbe kod upale zglobova savetovao Hipokrat, pa se smatra da korišćenje ovog drveta kod pacijenata koji boluju od artritisa potiče još iz perioda antičke Grčke. Upala kod bolesti kao što je, na primer, reumatoidni artritis se uglavnom kontroliše regulacijom određenih gena i proinflamatornih faktora. Glavni faktor koji je uključen u ovaj inflamatorni proces je faktor NF-kB (aktivator nuklearnog faktora kapa B za nekontrolisani rast ćelija). Aktivacija ovog faktora aktivira i druge upalne pokretače i upalne puteve koji dovode do inflamacije. Kora vrbe kao dobar anti-inflamatorni agens može da reguliše i inhibira aktivaciju NF-kB faktora, ali i drugih potencijalnih pokretača upala. Nakon što salicin biva pretvoren u salicilnu kiselinu u čoovekovom telu, ovo jedinjenje smanjuje proizvodnju prostaglandina koji predstavljaju supstance koje imaju sposobnost da kontrolišu imuni sistem i koje su uključene u upalu Smanjenje prostaglandina dovodi do ublažavanja bola i smanjenja upale. Prostaglandini dalje kontrolišu druge inflamatorne faktore, pa se smanjenjem proizvodnje prostaglandina smanjuje i aktivacija drugih upalnih faktora.
Načini za korišćenje kore bele vrbe
Najčešći oblik u kojem se uzimaju je – direktno. Kora se suši, a zatim se manja količina može uzeti i žvakati. Prah od kore bele vrbe se može dodati u bilo koju vrstu čaja, kao i u ključalu vodu, odnosno, može se direktno napraviti čaj od kore bele vrbe. Ovaj čaj se može koristiti i za ispiranje usta, a može se nanositi i direktno na rane ili na pogođeno područje. Prah se takođe može dodati u testo, ili se mogu konzumirati kapsule sa dodatkom kore bele vrbe po preporuci lekara. Često se koriste i različiti ekstrakti koji služe za masiranje upaljenih zglobova.
